Dung nham là gì? Thành phần, các loại dung nham phổ biến

Dung nham là gì? Thành phần, các loại dung nham phổ biến

News

Dung nham không phải là loại vật chất phổ biến mà chúng ta thường gặp hàng ngày. Vậy thì, Là Gì Nhỉ sẽ đồng hành cùng bạn tìm hiểu về dung nham là gì, bao gồm thành phần cũng như một số loại dung nham phổ biến thông qua bài viết dưới đây.

Dung nham là gì?

Khái niệm về dung nham là gì? Dung nham là chất đá nóng chảy đã bị đẩy ra khỏi bên trong của một hành tinh trên mặt đất. Sự khác biệt giữa magma và dung nham là magma vẫn còn bị kẹt dưới lòng đất một phần, không trào lên và chảy như dung nham.

Dung nham
Dung nham

Dung nham có thể phun trào từ núi lửa hoặc thông qua các khe nứt trên lớp vỏ trái đất. Nhiệt độ của dung nham thường dao động từ 800 đến 1.200 °C. Sau khi nguội, đá nham cũng thường được gọi là dung nham.

Độ nhớt của hầu hết dung nham là khoảng 10.000 đến 100.000 lần so với nước. Mặc dù vậy, dung nham có thể chảy rất xa trước khi nguội và đông lại. Điều này xảy ra vì dung nham nhanh chóng tiếp xúc với không khí, tạo ra một lớp vỏ cứng đóng vai trò cách nhiệt với phần dung nham lỏng bên dưới, giúp giữ cho dung nham giữ lại đủ nhiệt và khả năng chảy.

Thành phần của dung nham: Khám phá chi tiết

Trên bề mặt của Trái Đất, dung nham chủ yếu bao gồm các khoáng chất silicat. Có thể xuất hiện dung nham không chứa silicat do quá trình tan chảy một phần của các khoáng chất không có silicat hoặc thông qua việc phân tách dung nham và mắc ma tạo thành các lỏng không chứa silicat kết hợp với silicat không thể kết hợp.

Đọc thêm:  Spoil là gì? Sự khác nhau giữa Spoil và Review
Dung nham núi lửa
Hình ảnh: Dung nham núi lửa

Các loại dung nham phổ biến

Trong tự nhiên, có nhiều loại dung nham khác nhau, mỗi loại mang trong mình những đặc điểm riêng. Dưới đây là một số loại dung nham thông dụng:

Dung nham chảy
Dung nham chảy

Dung nham silicat là hỗn hợp nóng chảy chủ yếu bao gồm oxy và silic, là những nguyên tố phong phú nhất trong vỏ Trái Đất, cùng với một lượng nhỏ nhôm, canxi, magiê, sắt, natri và kali, cũng như một phần nhỏ các nguyên tố khác.

Dung nham felsic hoặc silic có hàm lượng silic cao hơn 63%. Với hàm lượng silic cao như vậy, chúng thường rất nhớt. Sự nhớt cao khiến cho dung nham felsic thường phun trào mạnh, tạo ra các lớp nham thạch dày đặc (bao gồm nhiều mảnh vụn).

Dung nham trung gian chứa từ 52% đến 63% silica, thấp hơn về hàm lượng nhôm và thường giàu magiê và sắt hơn một chút so với dung nham felsic. Chúng tạo ra những đá andesit và dung nham khối, thường xuất hiện trên các dãy núi lửa dốc đứng, ví dụ như ở dãy núi Andes.

Dung nham mafic hay bazan đặc trưng bởi hàm lượng oxit magie và oxit sắt tương đối cao, với hàm lượng silica giới hạn trong khoảng từ 52% đến 45%.

Dung nham siêu mafic có hàm lượng magie cao tạo nên loại dung nham boninite, đưa nhiệt độ của dung nham lên mức độ cao.

Núi lửa là gì? Nguyên nhân núi lửa phun trào

Các địa hình do dung nham tạo thành

Được hình thành từ đá nóng chảy nhớt, các dòng dung nham chảy và phun trào tạo nên các dạng địa hình đa dạng và độc đáo.

Núi lửa

Phong cảnh đặc trưng với vẻ đẹp hoang sơ và mạnh mẽ của núi lửa luôn thu hút sự chú ý của đông đảo du khách và nhà khoa học. Núi lửa là hiện tượng địa chất mang tính ấn tượng, được tạo thành bởi sự phun trào lặp đi lặp lại của dung nham và tro bụi qua hàng triệu năm. Hình dạng của núi lửa đa dạng, từ những cái khiên mạnh mẽ, rộng lớn cho đến những dạng núi lửa tầng với sự xen kẽ của các lớp tro và dòng dung nham.

Đọc thêm:  Phần mềm gián điệp Pegasus, nó nguy hiểm ra sao?

Khám phá về Hồ Dung Nham

Trong thế giới của núi lửa, hiếm có trường hợp nón núi lửa nào có thể giữ toàn bộ dung nham mà không phun trào. Khi dung nham bị nắm giữ trong miệng của núi lửa, chúng tạo nên những hồ dung nham đặc biệt. Thường thì, những hồ dung nham không thể tồn tại lâu dài vì chúng sẽ trả về buồng núi lửa sau khi áp suất giảm đi, thường thông qua việc xả khí qua hõm chảo hoặc thậm chí thông qua sự phun trào hoặc nổ núi lửa.

Hồ dung nham
Hồ dung nham

Nón núi lửa

Nón núi lửa xuất phát từ việc tích tụ của đá nham xung quanh một lỗ thông hơi nhỏ trên một ngọn núi lửa. Nón tro được tạo thành từ việc vẩy tro từ lỗ thông hơi phun trào. Còn nón rộng được tạo ra thông qua quá trình tích tụ của dung nham nóng chảy và dung nham bị đẩy ra dưới dạng lỏng hơn.

In hình 1 ở đây

Khi núi lửa phun trào, chất nham nóng chảy và tro sẽ bắn lên và bay ra xa khỏi lỗ thông hơi, tạo ra nón núi lửa cao và đẹp mắt. Quá trình tạo ra nón núi lửa là sự kết hợp tinh tế giữa sự phun trào mãnh liệt và khả năng tự nhiên của địa chất.

Quá trình hình thành nón núi lửa

Đầu tiên, khi nham nóng chảy từ sâu trong lòng đất bị áp lực tăng cường và tạo ra áp suất mạnh, chúng sẽ phun lên qua lỗ thông hơi ở đỉnh núi lửa. Khi chất nham tiếp xúc với không khí, nó sẽ nguội dần và đóng rắn, tạo thành lớp đỉnh núi lửa dày đặc.

Các loại nón núi lửa

Có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau của nón núi lửa, phụ thuộc vào loại đá nham và quá trình phun trào. Mỗi loại nón núi lửa đều mang một vẻ đẹp và sự độc đáo riêng.

In hình 2 ở đây

Tóm tắt:

Nón núi lửa là hiện tượng tự nhiên tuyệt vời do sự kết hợp hoàn hảo giữa sức mạnh của núi lửa và quá trình tự nhiên của trái đất. Việc tìm hiểu về cơ chế hình thành nón núi lửa giúp chúng ta thấu hiểu sâu hơn về vẻ đẹp và sức mạnh của tự nhiên.

Đọc thêm:  Ngồng tỏi là gì? Các loại ngồng tỏi và cách sơ chế đơn giản

Mái vòm dung nham

Hình ảnh mái vòm dung nham được tạo ra bởi sự phun trào của magma và dung nham. Cấu trúc này thường hình thành các vết lồi tròn đáng chú ý. Khi dung nham silic được đẩy lên từ lòng đất qua núi lửa, mái vòm có thể trở nên phồng lên hoặc hình thành bên trong núi lửa. Dần dần, một cấu trúc lớn giống như chiếc gối được hình thành, có thể nứt và giải phóng các khối đá và gạch vụn sau khi đã nguội. Phần trên và các bề mặt của mái vòm dung nham phồng lên thường được phủ bởi các mảnh đá, đá dăm và tro.

Dung Nham và Những Bí Ẩn Về Loại Đá Nóng Chảy

Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, dung nham là một loại vật chất đặc biệt, không phải lúc nào cũng dễ tìm thấy. Palada.vn sẽ cùng bạn khám phá dung nham là gì, cấu tạo và một số loại dung nham phổ biến thông qua bài viết dưới đây.

Câu Hỏi Thường Gặp

  1. Dung nham là gì?
    Dung nham là loại đá nóng chảy được trục xuất từ bên trong hành tinh ra mặt đất. Sự khác biệt giữa mắc ma và dung nham là mắc ma vẫn còn kẹt dưới lòng đất, không chảy như dung nham.

  2. Thành phần chất của dung nham là gì?
    Dung nham chủ yếu chứa khoáng chất silicat trên vỏ Trái Đất. Các loại dung nham không chứa silicat có thể được hình thành thông qua các quá trình tan chảy đặc biệt.

  3. Các loại dung nham phổ biến là gì?

  • Dung nham silicat: Hỗn hợp nóng chảy chủ yếu là oxy và silic, cùng với một số khoáng chất khác.
  • Dung nham felsic: Có hàm lượng silic cao, thường gây ra phun trào mạnh.
  • Dung nham trung gian: Chứa silica từ 52% đến 63%, hình thành các loại đá núi lửa khác nhau.
  • Dung nham mafic: Chứa hàm lượng magie và sắt cao, hàm lượng silica giới hạn.

Tóm Tắt

Trên đây là một số thông tin cơ bản về dung nham, loại đá nóng chảy đầy bí ẩn và đa dạng. Hãy khám phá thêm về dung nham và những ảnh hưởng của nó trên môi trường và cuộc sống hàng ngày. Để biết thêm thông tin, hãy truy cập website để cập nhật những kiến thức mới nhất và đặt câu hỏi nếu cần. Chúng tôi sẽ luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn.