Giá trị thặng dư, một thuật ngữ quen thuộc trong lãnh vực kinh tế, lại một lần nữa khiến nhiều người tò mò. Vậy, giá trị thặng dư là gì? Ý nghĩa và cách tính toán giá trị thặng dư rốt cuộc là gì? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn qua bài viết dưới đây!

Thặng dư là gì?

Thặng dư là số tiền dư thừa sau khi trừ đi chi phí sản xuất từ giá trị hàng hóa đã tạo ra. Ví dụ, khi một công nhân tạo ra sản phẩm có giá trị cao hơn số tiền mà họ được trả, sự chênh lệch đó chính là thặng dư.

Để tính toán thặng dư, công thức được sử dụng là T – H – T’. Điều này ám chỉ việc nhà sản xuất đầu tư tiền vào sản xuất hàng hóa, sau đó bán chúng với giá cao hơn để thu được khoản tiền dư thừa ban đầu.

Giá trị thặng dư là gì?

Giá trị thặng dư là phần giá trị mới sinh ra từ quá trình sản xuất, nằm ngoài giá trị lao động mà người lao động tạo ra. Phần giá trị này bị chiếm đoạt trong quá trình sản xuất theo lý thuyết tư bản.

tỷ suất giá trị thặng dư
Giá trị thặng dư là gì?

Quá trình sản xuất và chiếm đoạt giá trị thặng dư phản ánh quy luật kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản. Nhà tư bản phải chi tiêu cho nguyên vật liệu sản xuất và lao động để thu được một số tiền lớn hơn số tiền đã chi. Số tiền lớn hơn này chính là giá trị thặng dư.

Hiện nay, có hai phương pháp chính để thu được giá trị thặng dư là giá trị thặng dư tuyệt đối và tương đối.

Công thức tính tỷ suất giá trị thặng dư là: m’ = m/v * 100%.

Trong đó:

  • tỷ suất giá trị thặng dư (m’) là tỷ suất giá trị thặng dư
  • m: giá trị thặng dư
  • v: là tư bản biến đổi
Đọc thêm:  Đại học trăm mâm là gì? Ý nghĩa, câu chuyện đại học trăm mâm

Tỷ suất lợi nhuận thể hiện lợi nhuận cuối cùng cho công ty, trong khi tỷ suất giá trị thặng dư phản ánh sự bóc lột của nhà tư bản. Khối lượng giá trị thặng dư là chỉ số của mức độ bóc lột.

Bản chất của thặng dư

Thặng dư là hiện tượng mà chủ doanh nghiệp sử dụng nỗ lực lao động của người lao động để tạo ra giá trị vượt trội. Mức độ khai thác lao động càng lớn, giá trị thặng dư tạo ra càng lớn. Điều này dẫn đến hiện tượng giàu người càng giàu thêm, trong khi người nghèo lại tiếp tục ở trong tình trạng nghèo đói.

giá trị thặng dư siêu ngạch
Chủ doanh nghiệp sử dụng sức lao động của công nhân để tạo ra nhiều giá trị thặng dư hơn

Những yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thặng dư

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thặng dư bao gồm:

  • Năng suất lao động
  • Thời gian lao động
  • Cường độ lao động
  • Công nghệ sản xuất
  • Thiết bị, máy móc
  • Vốn
  • Trình độ quản lý

Hiện nay, doanh nghiệp ngày nay chủ yếu đầu tư vào các thiết bị máy móc hiện đại thay vì tăng cường lao động thủ công. Sử dụng máy móc hiện đại sẽ nâng cao năng suất lao động, dẫn đến tăng cao giá trị sản phẩm.

Các phương thức tạo ra giá trị thặng dư

– Phương pháp tạo ra giá trị thặng dư tuyệt đối

Với phương pháp này, giá trị thặng dư tuyệt đối được tạo ra bằng cách kéo dài thời gian lao động thặng dư trong khi giá trị của sức lao động, năng suất lao động và thời gian lao động chính thức không thay đổi.

– Phương pháp tạo ra giá trị thặng dư tương đối

Đây là phương pháp rút ngắn thời gian lao động chính thức bằng cách giảm giá trị của sức lao động, từ đó tăng thời gian lao động thặng dư lên trong khi cường độ lao động và điều kiện công việc không thay đổi.### Quan điểm phản biện về giá trị thặng dư

Quan điểm về giá trị thặng dư của Các Mác đã tồn tại từ lâu và vẫn được áp dụng đến ngày nay. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, nhiều nhà kinh tế đã chỉ ra rằng một số điểm của lý thuyết không còn phù hợp.

Đọc thêm:  Quản lý mạng có nghĩa là gì?

Nhiều người cho rằng việc đánh giá tư bản là “tội danh” bóc lột lao động là không công bằng, vì họ đầu tư tiền và công sức để tạo ra việc làm cho người lao động, qua đó thu lợi nhuận. Trên thực tế, quá trình sản xuất luôn đi kèm với nhiều rủi ro, và nếu có thất thoát, người chịu thiệt hại vẫn là nhà tư bản.

Điểm đáng lưu ý khác mà Karl Marx chưa đề cập là trong thời đại này, tất cả doanh nghiệp đều phải nộp thuế. Ví dụ, doanh nghiệp không thể giữ toàn bộ giá trị thặng dư vì phải chi trả thuế thu nhập lên đến 25% tại Việt Nam hiện nay.

Ngoài ra, trong môi trường kinh doanh ngày nay, việc chú ý đến cạnh tranh là quan trọng. Việc trả lương cho các nhân viên cũng không chỉ là chi phí cốt lõi mà còn yêu cầu các hoạt động khuyến mãi và marketing để duy trì sự cạnh tranh trên thị trường.

Cuối cùng, việc sản xuất sản phẩm và vận hành công ty đòi hỏi sự đầu tư vốn và trí tuệ nghiên cứu thị trường từ phía chủ doanh nghiệp. Tổng cộng, giá trị thặng dư tạo ra chính là phần tiền lương mà chủ doanh nghiệp mong muốn nhận được.

Giá trị thặng dư siêu ngạch

Trong nền kinh tế, giá trị thặng dư siêu ngạch đại diện cho khoản thu nhập vượt trội mà doanh nghiệp thu được sau khi nâng cao hiệu suất lao động. Điều này dẫn đến giá trị cụ thể của sản phẩm thấp hơn so với giá thị trường.

Đối với từng trường hợp, giá trị thặng dư siêu ngạch thường chỉ tồn tại tạm thời, nổi lên rồi có thể biến mất nhanh chóng. Tuy nhiên, việc theo đuổi giá trị thặng dư siêu ngạch là khát vọng của các doanh nhân và đồng thời là động lực chính thúc đẩy họ tối ưu hoá quá trình sản xuất, cải thiện công nghệ.

Thặng Dư: Khám phá Ý Nghĩa và Cách Tính

Thặng dư là gì?
Thặng dư là chênh lệch giữa giá trị hàng hóa mang lại cho chủ sở hữu và số tiền mà chủ sở hữu chi ra để sản xuất hàng hóa đó. Ví dụ, công nhân tạo ra sản phẩm trị giá 70 nghìn trong khi chỉ được trả 50 nghìn, chênh lệch 20 nghìn chính là thặng dư. Công thức tính thặng dư là T – H – T’, trong đó hàng hóa được bán với giá cao hơn chi phí sản xuất ban đầu.

Đọc thêm:  Đường sucrose là gì? Vai trò đối với sức khỏe và đời đống

Giá trị thặng dư là gì?
Giá trị thặng dư là phần giá trị mới tạo ra từ sản xuất, vượt ra ngoài giá trị sức lao động mà công nhân đem lại. Đây là phần giá trị bị chiếm đoạt trong quá trình sản xuất, phản ánh quy luật cơ bản của chủ nghĩa tư bản. Có hai phương pháp chính để thu được giá trị thặng dư: tuyệt đối và tương đối.

Bản chất của thặng dư
Thặng dư là sự bóc lột công sức lao động để tạo ra giá trị thặng dư. Sự bóc lột càng cao, giá trị thặng dư càng lớn, là nguyên nhân giữ người giàu giàu, người nghèo nghèo.

Những yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thặng dư
Năng suất lao động, thời gian lao động, cường độ lao động, công nghệ sản xuất, thiết bị, vốn, và trình độ quản lý đều ảnh hưởng đến giá trị thặng dư. Sử dụng máy móc hiện đại giúp tăng năng suất lao động và giá trị sản phẩm.

Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư

  • Phương pháp tuyệt đối: kéo dài thời gian lao động thặng dư
  • Phương pháp tương đối: rút ngắn thời gian lao động tất yếu để tăng thời gian lao động thặng dư.

Quan điểm phản biện về giá trị thặng dư
Quan điểm về giá trị thặng dư đã tồn tại lâu và vẫn được áp dụng. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng việc áp dụng “tội danh” bóc lột sức lao động cho tư bản là không công bằng. Ngoài ra, thuế và chi phí cạnh tranh cũng ảnh hưởng đến việc thu giá trị thặng dư.

Giá trị thặng dư siêu ngạch
Là phần giá trị thặng dư chiếm được sau khi tăng năng suất lao động, giảm giá trị hàng hóa dưới giá thị trường. Đây là động lực để cải thiện sản xuất và kỹ thuật.

So sánh giá trị thặng dư và lợi nhuận

  • Giống nhau: Đều có / gốc từ lao động công nhân.
  • Khác nhau: Giá trị thặng dư phản ánh sự chiếm đoạt lao động không công, trong khi lợi nhuận là hình thái thần bí hơn của giá trị thặng dư.

Tóm tắt
Trên đây là những thông tin cơ bản về thặng dư, từ ý nghĩa đến cách tính và ảnh hưởng. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thặng dư và tạo ra sự cảm hứng cho sự nghiên cứu thêm về chủ đề này. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu có thắc mắc hoặc muốn biết thêm thông tin!